Frederic Bastiat - "Prawo":
Instynkt samozachowawczy i ulepszanie siebie są powszechnymi aspiracjami wśród wszystkich ludzi. I jeśli każdy miałby możność używania nieograniczonych swoich zdolności i wolnego rozporządzania owocami swojej pracy, postęp społeczny byłby nieustający, nieprzerwany, i niewyczerpany.
Ale istnieje także inna tendencja, która jest powszechna wśród ludzi. Jeśli mogą, chcą żyć i rozwijać się
kosztem innych. To nie jest nie przemyślane oskarżenie. Ani też nie poczęło się z przygnębionego i nieprzychylnego nastawienia. Roczniki historii dają świadectwo tej prawdzie: nieustające wojny, masowe przymusowe migracje, religijne prześladowania, powszechne niewolnictwo, nieuczciwość w handlu, i monopole.
To nieszczęsne pragnienie ma swój początek w samej
naturze człowieka – w tym prymitywnym, powszechnym, i nie dającym się powstrzymać instynkcie, który pobudza go do zaspokojenia swoich pragnień najmniejszym wysiłkiem.
Człowiek może żyć i zaspokoić swoje potrzeby tylko przez nieprzerwaną pracę; przez nieustanne stosowanie swoich zdolności do
naturalnych zasobów. Ten proces jest źródłem własności.
Ale jest też prawda, że człowiek może żyć i zadowolić swoje potrzeby przez zawładnięcie i skonsumowanie produktu pracy innych. Ten proces jest
początkiem grabieży.
Teraz, skoro człowiek z natury
ma skłonności do unikania trudu – i skoro praca jest trudem sama w sobie – to pociąga za sobą, że ludzie uciekną się do grabieży kiedykolwiek grabież jest łatwiejsza niż praca. Historia ukazuje to całkiem jasno. I w tych okolicznościach, ani religia ani moralne nakazy nie mogą tego zatrzymać.
Kiedy, zatem grabież ustanie?
Grabież zatrzyma się kiedy stanie się bardziej trudna [kosztowna] i bardziej niebezpieczna niż praca.
Jest oczywiste, zatem, że właściwym celem prawa jest użycie siły jego kolektywnej władzy dla zatrzymania tej nieszczęsnej tendencji do grabieży zamiast pracy. Wszystkie środki postępowania prawa powinny chronić własność i karać grabież.
Ale, ogólnie, prawo ustanawia jeden człowiek lub jedna klasa ludzi. I skoro prawo nie może działać bez sankcji i poparcia dominującej władzy, ta władza musi być powierzona tym, którzy ustanawiają prawa.
Ten fakt, połączony z nieszczęsną tendencją, która znajduje się w sercu człowieka, zaspokojenia swoich pragnień najmniejszym wysiłkiem, wyjaśnia prawie całkowite zdeprawowanie prawa.
W ten sposób jest łatwo zrozumieć jak prawo zamiast zwalczać niesprawiedliwość, stało się niepokonanym obrońcą niesprawiedliwości. Jest łatwo zrozumieć dlaczego prawo jest użyte przez ustawodawcę dla zniszczenia w różnych stopniach wśród reszty ludzi, ich osobistą niezależność przez niewolnictwo, ich wolność przez ucisk, i ich własność przez grabież. To jest robione dla korzyści osoby, która ustanawia prawa, i w proporcji do władzy którą posiada.
PS. Książkę można bez opłat pobrać ze strony Instytutu Misesa.
